AKP ve MHP'nin anlaşmaya vardığı yeni anayasa teklifi Meclis'e sunuldu. AKP Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, 'Yeni Anayasa teklifi saat 17.30'da Meclis'e sunacağız' dedi. Teklif yaklaşık 10 dakika gecikmeyle Meclis Başkanlığı'na sunuldu.

PARTİLİ CUMHURBAŞKANLIĞI

Anayasa değişikliği teklifinde "Cumhurbaşkanı seçilen kişinin, varsa siyasi partisi ile ilişiği kesilir" hükmü kaldırılarak partili cumhurbaşkanlığı sistemi teklif ediliyor. Teklifle TBMM'nin denetim yollarında 'gensoru' ve 'meclis soruşturması' yetkilerinin kaldırılması öngörülüyor.

BAŞBAKANLIK KALDIRILIYOR, CUMHURBAŞKANI YARDIMCILARI GELİYOR

Anayasa değişikliği teklifinde Başbakanlık makamı kaldırılıyor, yerine cumhurbaşkanı yardımcıları geliyor. Cumhurbaşkanı bir veya daha fazla cumhurbaşkanı yardımcısı atayabilecek.

Buna göre, cumhurbaşkanı yardımcılarını ve bakanları cumhurbaşkanı atayacak ve görevden alacak. Bakan olanların milletvekillikleri sona erecek. Cumhurbaşkanı Meclis dışından da bakan atayabilecek.

KARARNAME VE YÖNETMELİK ÇIKARABİLECEK

Teklife göre cumhurbaşkanı yürütme yetkisine ilişkin konularda cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve yönetmelikler çıkarabilecek.

Meclis'teki sandalye sayısının 550'den 600'e çıkarılmasını öngören teklifte, cumhurbaşkanı için kademeli bir Yüce Divan yolu öngörülüyor. Buna göre partili cumhurbaşkanı hakkında 300 oyla soruşturma istenecek, 360 oyla komisyon kurulacak ve 3'te 2 çoğunluk, yani 400 oyla Yüce Divan'a sevk edilecek. Bakanlık kurulması ya da kaldırılması Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile yapılacak. Görev süresi 5+5 olarak düzenlenen Cumhurbaşkanlığı için 'doğuştan' Türk vatandaşlığı olma şartı öngören değişiklik teklifinde seçilme yaşının 25'ten 18'e indiriliyor. Teklife göre TBMM'nin yanı sıra Cumhurbaşkanı da seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. Teklif, yedek milletvekilliği düzenlemesini de öngörüyor.

Anayasa değişikliği teklifi, Hâkim ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun üye sayısının 22'den 12'ye, daire sayısının 3'ten 2'ye düşürülmesini öngörüyor.

Teklif ne getiriyor?
Devlet yönetimini adeta tek adama bağlayan anayasa teklifi şunları getiriyor:
>> Cumhurbaşkanı yürütmenin başı olacak ve başbakanlık kalkacak.
>> Mevcut Anayasa’daki “Cumhurbaşkanı seçilen kişinin, varsa siyasi partisi ile ilişiği kesilir” ifadesi kaldırılıyor.
>>Cumhurbaşkanı üyeliği bulunan partinin genel başkanı da seçilebiliyor.
>>Cumhurbaşkanı, yardımcılarını ve bakanları atayıp görevden alabiliyor. Atanan cumhurbaşkanı ve bakanları varsa Meclis’e ilişiği kesiliyor.
>> Partili cumhurbaşkanının iki cumhurbaşkanı yardımcısının olması öngörülüyor.
>>Bakanlıkların kurulması, kaldırılması, görevleri, yetkileri ve teşkilat yapılarının Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile düzenlenmesi isteniyor.
>> Cumhurbaşkanına Meclis’i fesih yetkisi veriliyor, bu durumda kendi görevi de sona eriyor.
>> Cumhurbaşkanı hakkında, bir suç işlediği iddiasıyla TBMM üye tam sayısının salt çoğunluğunun vereceği önergeyle soruşturma açılması istenebiliyor. Meclis, önergeyi en geç bir ay içinde görüşür ve üye tam sayısının beşte üçünün gizli oyuyla soruşturma açılmasına karar verebiliyor. Kurulacak komisyonda yapılacak soruşturma sonunda meclis oylamasına gidiliyor. Üye sayısının 3'te 2'sinin evet demesi durumunda Cumhurbaşkanı Yüce Divan'a sevk ediliyor.
>>Hakkında soruşturma kararı bulunan Cumhurbaşkanı seçim kararı alamıyor. Yüce Divan'da seçilmeye engel bir suçtan mahkûm edilen Cumhurbaşkanının görevi sona eriyor.
>>Kanun teklif etme yetkisi milletvekilinde. Ancak, cumhurbaşkanına istisna olarak, bütçe kanununu hazırlama, sunma yetkisi ve görevi veriliyor. Bütçe, Meclisin onayıyla kabul ediliyor.
>> Cumhurbaşkanına olağanüstü hal ilan etme yetkisi veriliyor. İlan edilen OHAL’i gerekli görülen hallerde kısaltma, uzatma, kaldırma yetkisi TBMM’ye veriliyor.
>> Üst düzey kamu görevlilerinin atanması usulleri cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle belirleniyor.
>>Cumhurbaşkanına kamu tüzel kişiliği kurma görevi veriliyor.
>> Cumhurbaşkanı seçilme yeterliliklerine dair mevcut Anayasa’daki hükümler korunurken, “Türk vatandaşı” olması ibaresi, “Doğuştan Türk vatandaşı” olması şeklinde değiştiriliyor.
>> Cumhurbaşkanlığı’na TBMM’deki siyasi parti grupları, son genel seçimlerde yüzde 5 oy almış siyasi partiler, en az yüz bin seçmenin aday gösterebilmesi öngörülüyor.
>> Mevcut Anayasa’da 550 olarak öngörülen milletvekili sayısı 600’e çıkarılıyor.
>> Milletvekili seçilme yaşı 25’ten 18’e düşürülüyor.
>>4 yılda bir yapılan TBMM seçimleri ile 5 yılda bir yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinin birleştirilerek 5 yılda bir aynı gün yapılması öngörülüyor.
>> Savaş sebebiyle TBMM ve Cumhurbaşkanlığı seçimleri bir yıl ertelenebiliyor ve bu işlem tekrarlanabiliyor.
>> TBMM’de herhangi bir milletvekilliği koltuğunun boşalması halinde aynı partiden sıradaki ‘yedek milletvekili’nin boşalan koltuğa getirilmesi öngörülüyor.
>> TBMM’nin Bakanlar Kurulunu ve bakanları denetleme yetkisi elinden alınıyor.
>> TBMM’nin en önemli denetim mekanizmalarından gensoru ve Meclis soruşturması yetkileri kaldırılıyor.
>>Anayasa’nın “Yargı yetkisi, Türk Milleti adına bağımsız mahkemelerce kullanılır” hükmüne “ve tarafsız” ifadesi ekleniyor.
>> Disiplin mahkemeleri dışında askeri mahkemeler kaldırılıyor.
>>HSYK üye sayısı 22'den 12'ye düşürülüyor. Yarısının Meclis tarafından seçilecek. Diğer üyeleri ise Cumhurbaşkanı atayacak.
>> Jandarma Genel Komutanlığı MGK’dan çıkacak.

ANAYASA DEĞİŞİKLİK TASLAĞININ TAM METNİ İÇİN TIKLAYIN

http://static.birgun.net/belge/2016/12/10/yeni-anayasa-tam-metin-bjfldh.pdf