İnsan Hakları Derneği (İHD) İzmir Şubesi Çalışma Yaşamı Komisyonu, 2023 yılı Ege Bölgesi çalışma raporunu dernek binasında gerçekleştirdikleri basın toplantısında paylaştı. Raporu dernek adına Gökhan Aygün okudu.

Ege Bölgesi’nde işçilerin ağır çalışma ve yaşam koşulları altında olduğunu belirten Aygün, AKP iktidarının neoliberal işçi karşıtı politikalarına dikkat çekti. MÜSİAD, TÜSİAD, TİSK vb. patronların yüzü gülerken emek hareketinin zayıflatıldığını belirten Aygün, grevlerin yasaklanarak kentlerin rant alanı haline getirildiği kaydetti. Aygün, “Doğa talan edildi ve binlerce işçi işyerlerinden eve geri dönemedi. Güvencesizliği bugünün proleter çalışma ve yaşam disiplini haline getiren AKP’nin iktidar yılları boyunca İş Cinayetlerinde onlarca işçi hayatını kaybetti” şeklinde konuştu.

GÜVENCESİZ ÇALIŞMA KOŞULLARI

İş cinayetlerinin yoğunlaştığı üç işkolunun inşaat, tarım ve taşımacılık olduğunu aktaran Aygün, “Uzun çalışma saatleri,  sigortasız çalışma ve her türlü kuralsızlığın hakim olduğu bu işkollarında sendikal örgütlenme yok gibi ya da zayıf ve belli mesleklerde öbekleniyor. İnşaatlarda dış cephe iskele, çatı, asansör boşluğu vb. yüksekten düşmeler ölümlerin yarıdan fazlasını oluştururken diğer iki temel neden ise ezilme, göçük ile elektrik çarpmaları. Diğer yandan özellikle mevsimlik tarım işçilerinin çalıştıkları bölgelere ya da tarlaya yolculuğu sırasında uygun olmayan ulaşım araçlarının kullanılması, eskiyen traktörler, işçilerin barınma-dinlenme-temizlik alanlarının yetersizliği ölümlerin temel nedenlerini oluşturuyor” diye belirtti.

ÇOCUK İŞÇİ ÖLÜMLERİ ARTTI

Ölümlerin merkezinde her yıl olduğu gibi tarımın yer aldığına vurgu yapan Aygün sözlerine şöyle devam etti: “Çocuk işçilik 4 ila 8 yaş arasında başlıyor. Bu yaşta mevsimlik tarım işçisi, çoban ya da sokakta mendil satan çocuk ölümlerine rastlıyoruz. Ancak mevsimlik tarım işçisi çocuklarda ve sokakta çalışan çocuklarda 8 yaşından itibaren bir artış var. 10-12 yaşlarda tekstil ve metalde çalışan çocukları görüyoruz. 13-14 yaşlarından itibaren tarım, inşaat, sanayi ve hizmetlerde çalışan sayıları milyonlara ulaşan çocuk işçi var. 18-29 yaş arasında ise (sanayi, inşaat, hizmetler işkolunda) büyük şehirlere yığılmış, geleceksiz ve güvencesiz yeni bir işçi sınıfı karşımızda.”

KAYITSIZ GÖÇMEN İŞÇİLER

Aygün, göçmen işçilerin iş cinayeti sonucu ölümlerinin arttığına dikkat çekerek, işçilerin üçte ikisinin Suriyeli ve Afganistanlı olduğunu paylaştı. Göçmen işçi ölümlerinin bir kısmında kimlik bilgilerine bile ulaşılamadığını dile getiren Aygün, yine birçok göçmen işçinin kayıtsız oldukları için iş cinayetlerinin saklandığının altını çizdi. Bir yandan tüm iş cinayetlerinde ölen işçilerin yüzde 5’i sendikalı olduğunu kaydeden Aygün, sendikalı olmanın ş cinayetlerini önleyeceğini fakat sadece sendikalı olmanın yetmeyeceğini vurguladı.

İŞÇİLERİN ÖRGÜTLENMESİNİN ÖNEMİ

İşçi örgütlülüğün önemine de vurgu yapan Aygün, “ Zira iş cinayetlerini işçi örgütlülüğü, işçi denetimi önler; sendikaya üye olmak ve toplu sözleşme imzalamak, Soma’da olduğu gibi bu örgütlülüğün ve denetimin hayata geçirilmediğini göstermiştir. Diğer yandan ölen başka sendikalı işçiler de olabilir. Ancak kâğıt üzerinde olan sendikal üyeliklerinin gerçek bir örgütlülük olmaması ve birçok sendikanın ölen üyelerini sahiplenmemesi sonucu net bir bilgi verme şansımız olmadığını da belirtelim” diye ifade etti.

2023 YILINDA 91 İŞÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ

Aygün son olarak şu ifadelere yer verdi: “Ege bölgesinde en az; 91 kişi iş cinayetlerinde yaşamını yitirmiştir. En az 423 kişi çalışma saatleri içerisinde yaralanmıştır. En az 87 kişi çeşitli meslek hastalıkları, sendikalaşma gibi gerekçelerle işten çıkarılmış, en az 61 kişiye de ücret kesintisi yapılmıştır, en az 32 kişiye soruşturma açılmıştır.”